مجوز یا لیسانس چیست ؟ چرا به مجوز نیاز داریم ؟
Information
| | توافق نامه ئ لیسانس / توافق نامه ئ مجوز /شیوه نامه ئ استفاده / قانون استفاده / پروانه ئ بهره برداری /متن مجوز ؛ یک سند رسمی (قانونی) یا غیر رسمی ( توافقی ) در قالب فیلم ، متن ، صوت و... است که قوانین مربوط به استفاده و تکثیر یک محصول را مشخص میکند. در این سند مطالبی در موضوعات زیر وجود داشته و کاربر میتواند بعد از خواندن آن پاسخ سوالاتی که در ادامه هر عنوان آورده شده است را دریافت کند : |  |
0- معرفی محصول ، معرفی شرکت تولید کننده ، معرفی نام ها و علائم تجاری ، معرفی بخش های اصلی محصول :
- این محصول چیست ؟
- با چه نامی شناخته می شود ؟
- چه شرکتی آن را تولید کرده است ؟
- این محصول شامل چه بخش های میشود ؟
1-حق انتشار ، توزیع ، واگذاری به افراد دیگر : آیا کاربر مجاز به ایجاد تغییر در کالا یا فروش آن به افراد دیگر میباشد ؟
- چند نفر میتوانند به صورت همزمان از این کالا استفاده کنند ؟
- آیا برای راه اندازی و استفاده از این کالا به قطعه ، مجوز یا وسیله ی خاص دیگری نیاز است ؟
- در صورتی خرابی این قطعه ، مجوز یا وسیله ، آیا امکان باسازی یا بازگردانی آن وجود دارد ؟
- شرکت تولید کننده چه نسخه های از این کالا را به بازار عرضه کرده است ؟( در صورتی که کالای فوق یک نرم افزار باشد ، معمولا در سه نسخه ی آزمایشی ، معمولی و حرفه ای به بازار عرضه میشود ) شرایط استفاده از این نسخه ها چیست ؟
2-پشتیبانی و ساپورت فنی :
- ایا شرکت تولید کننده در برابر مشکلات ایجاد شده برای کالا پاسخ گو میباشد ؟( کالا درای گارانتی است ؟ )
- آیا امکاناتی برای پشتیبانی فنی کاربران در نظر گرفته شده است ؟ ( آیا کالا دارای خدمات پس از فروش است ؟)
- آیا شرکت تولید کننده کالا مسئولیت زیان های رسید به کاربر ، ناشی از عدم عملکرد صحیح کالا را می پذیرد ؟ ( برای کالا ضمانت نامه ای وجود دارد ؟ )
3-آثار مشتق شده :
برخی از محصولات نظیر نرم افزار ها میتوانند محتوا یا نرم افزار جدیدی را ایجاد کنند ( مثل نرم افزار ویژوال استدیو ) .
- آیا شرکت تولید کننده محصول میتواند ادعایی در مورد محتوای ایجاد شده داشته باشد ؟
- محتوای ایجاد شده ، در چه شرایطی باید توزیع و منتشر شود؟
- آیا برای محتوای ایجاد شده ، مجوز دیگری وجود دارد یا مجوز کالای اصلی آن را پوشش میدهد ؟
4- مالکیت ایده ، طراحی ، نام ها ،لوگو ها ، الگوریتم ها و... :
در این بخش از مجوز ، ایده ها ، و الگوریتم های موجود در محصول بیان شده و کاربر در جریان آنها قرار میگیرد . معمولا این موارد نزد سازمان های جهانی به صورت قانونی ثبت میشوند تا کسی نتواند از آنها الگو بردای کرده یا از نام ها و لوگو ها سوء استفاده کند ( مثلا ویژوال استدیو یکی از نام های ثبت شده توسط شرکت ماکروسافت است و کسی حق ندارد از این نام برای نرم افزار یا سایر محصولاتش استفاده کند ) .
- آیا از ایده ها و الگوریتم های موجود در محصول میتوان برای مقاصد دیگر استفاده کرد ؟
- درصورت مثبت بودن پاسخ ، شرایط استفاده چیست ؟
- آیا امکان ترجمه یا باز نویسی یا باسازی بخش های مختلف کالا وجود دارد ؟ ( مانند بخش راهنما ، فایل های آموزشی و... در محصولات نرم افزاری )
- آیا از این کالا میتوان در یک محصول دیگر استفاده کرد ؟
5-گروه ها یا ناحیه های کاربری :
- آیا افراد خاصی حق استفاده از این کالا را دارند ؟
- آیا این کالا برای زبان یا نژاد خاصی دارای محدودیت است ؟
6- نوع استفاده :
- آیا از محصول مذکور میتوان برای تمامی مقاصد استفاده کرد ؟ ( مثلا از نرم افزار ویژوال استدیو میتوان برای نوشتن نرم افزار های پزشکی استفاده نمود ) ؟
- آیا در محصول محدودیت خاصی وجود دارد یا در آینده ایجاد میشود ؟ ( مثلا کامپایلر hitech ( یکی از کامپایلر های معروف برای میکروکنترلر های pic ) تا 2 سال آینده به صورت کامل از سبد محصولات شرکت میکروچیپ حذف میشود و کامپایلر جدید mplab xc جای آن را می گیرد . در این حالت کاربر باید بداند که در دو سال اینده کامپایلری به نام hitech وجود نخواهد داشت . در صورتی که کاربر بخواهد با hitech کار کند ، شرکت میکروچیپ مسئولتی در قبال ابدیت نرم افزار ، رفع مشکلات و ... نخواهد داشت .)
- قابلیت اطمینان این کالا چقدر است ؟ به عنوان مثال شرکت IAR ( یکی از تولید کننده گان کامپایلر های میکروکنترلری ) ادعا میکند که کد های خروجی نرم افزار دارای بهینه ترین حالت بوده و در آن باگ یا خطایی وجود ندارد ، ایا این شرکت به صورت رسمی تعهدی در این باره به کاربر میدهد ؟
7- مجوز های مربوط به سایر نرم افزار ها و کتابخانه ها و محصولات استفاده شده در ساختمان این محصول : ممکن است در ساختمان این محصول از یک نرم افزار یا یک محصول دیگر استفاده شده است ، در این حالت توافقنامه نرم افزار یا محصول جانبی به توافق نامه محصول اصلی افزوده میشود .
8- رفع مسولیت :
در این بخش در مورد مواردی که شرکت تولید کننده محصول در قبال آنها مسئولیتی ندارد بحث میشود . استفاده نادرست ( مثل وارد کردن فشار بیش از حد به یک دستگاه پرس ) ، بروز خطا در دستگاه های جانبی ( مثل نوسانات برق ) یا هنگ کردن نرم افزار و بروز خطا در آنها بر اثر ایجاد خطا در ابزار های ویندوز و... . از جمله مورادی هستند که شرکت ها در مورد آنها مسئولتی ندارند . خبرای محصول یا بروز خطا در آن بر اثر این شرایط ممکن است منجر به باطل شدن گارانتی یا ضمانت نامه های ارائه شده شود .
- گارانتی دستگاه در چه صورتی باطل میشود ؟
- استفاده از این محصول ، در چه کاربرد های ممکن است منجر به ایجاد خطر شود ؟
- برای استفاده ایمن از محصول و افزایش کارایی آن چه مواردی باید رعایت شود ؟
Information
| | موارد بالا ، مجموعه ای قوانین موجود برای محصولات نرم افزاری یا سخت افزاری هستند که از جانب گروه ها ، شرکت ها و افراد مختلفی که در زمینه ی تولید محصولات نرم افزاری و سخت افزاری فعالیت دارند ، وضع میشوند . برای هر محصول ، بسته به طیف کاربران و مکان استفاده ، ممکن از تعداد یا تمامی بند های بالا به عنوان توافق نامه ئ لیسانس استفاده شود . | |
NOTE
| | در صورتی که کاربر تمامی موارد بالا را بپذیرد، میتواند به صورت رایگان ( بدون نیاز به مجوز ) یا با پرداخت هزینه ( برای خرید مجوز ) از محصول استفاده کند . مجوز یا لیسانس میتواند یک کد کاربری ، یک فایل حاوی اطلاعات کاری ، یک قطعه سخت افزاری ، یک توافق اخلاقی یا ... باشد . |  |
با این تفاسیر سخت افزار ها و نرم افزار ها به دو شکل زیر در اختیار کاربران قرار می گیرند :
- نرم افزارها و سخت افزار های رایگان یا متن باز : سخت افزار ها و نرم افزار های که استفاده از آنها رایگان است ، قابلیت تغییر در بخش های مختلف آن وجود دارد و.... نرم افزار ها و سخت افزار های که قابلیت ایجاد تغییر آنها وجود نداشته و فقط استفاده از آنها رایگان است
- نرم افزار ها و سخت افزار های پولی / متن بسته / تجاری : برای استفاده از این سخت افزار ها و نرم افزار ها ،باید هزینه ی آنها را پرداخت کنید.
WARNING
| | در اینجا منظور از سخت افزار متن باز یا سخت افزار آزاد ، سخت افزاری است که نقشه های شماتیک و PCB فیبر های مدار چاپی ، سورس میکروکنترلر ها ، دیتاشیت قطعات و هر چیزی که برای تولید دستگاه به آن نیاز باشد ، به صورت رایگان در دسترس کاربران قرار گرفته و کاربر بتواند به سادگی دستگاه را بسازد و بدون پرداخت هزینه از آن استفاده کند . همچنین منظور از نرم افزار متن باز یا نرم افزار آزاد ، نرم افزاری است که برای استفاده از ان نیازی به پرداخت پول نباشد . آموزش های کاربردی ، مقالات ترجمه شده ، فیلم های تهیه شده برای سخت افزار ها و نرم افزار های رایگان نیز جزئی از سخت افزار ها و نرم افزار های متن باز هستند . |  |
Information
| | برای خرید نرم افزار ها و سخت افزار های تجاری / پولی ، کاربر باید مبلغی را بابت خرید آنها پرداخت کند . بعد از پرداخت هزینه ی نرم افزار ، شرکت تولید کننده ، یک فایل کامیپوتری یا یک شماره سریال یا یک قطعه سخت افزاری ( قفل سخت افزاری ) به کاربر میدهد که کاربر با استفاده از آن میتواند سخت افزار یا نرم افزار را فعال کرده و از آن استفاده کند . شرکت سازنده معمولا به ازای هر کاربر یک شماره سریال یا فایل لیسانس اختصاصی تهیه میکند تا از استفاده همزمان چند کاربر از نرم افزار جلوگیری کند . در صورت منتشر شدن سخت افزار یا نرم افزار تجاری ، به دلیل اختصاصی بودن شماره سریال یا فایل مجوز آن ، شرکت سازنده به راحتی میفهمد که کدام یک از مشتریانش سخت افزار را به صورت غیر مجاز در اختیار دیگران کاربران قرار داده است . | |
نمونه های از توافق نامه های ارائه شده برای سخت افزار های متن باز :
[Dear Guest/Member you can't see link before replyclick here to register]
[Dear Guest/Member you can't see link before replyclick here to register]
نمونه ای از شرکت های فعال در زمینه سخت افزار های متن باز :
[Dear Guest/Member you can't see link before replyclick here to register]
[Dear Guest/Member you can't see link before replyclick here to register]
[Dear Guest/Member you can't see link before replyclick here to register]
[Dear Guest/Member you can't see link before replyclick here to register]
نمونه های از توافق نامه های ارائه شده برای نرم افزار های متن باز :
[Dear Guest/Member you can't see link before replyclick here to register]
[Dear Guest/Member you can't see link before replyclick here to register]
چرا به توافق نامه لیسانس نیازمندیم ؟
در جنبش متن باز ، موافقت کاربر با شرایط موجود در توافق نامه ، به عنوان لیسانس ( مجوز ) شناخته میشود ، به بیان ساده تر ، استفاده از نرم افزارها و سخت افزار های متن باز ، تنها به یک مجوز نیاز دارد و این مجوز همان موافقت اخلاقی ، مرامی و انسانی کاربر ، با شرایط درج شده در فایل License.txt یا "صفحه ی کپی رایت " یا "صفحه ی شرایط استفاده " است .
دریافت و استفاده از سخت افزار یا نرم افزار ، به معنی پذیرفتن شرایط موجود در متن توافق نامه میباشد . بعد از پذیرفتن توافق نامه ئ یک نرم افزار یا یک سخت افزار متن باز ، هیچ الزامی بر رعایت کردن مفاد آن وجود نداشته و هیچ مرجع قانونی یا حقوقی ، کاربر را به خاطر عدم رعایت مفاد توافق نامه مورد پیگرد قرار نمیدهد .
- عدم رعایت این مفاد ، باعث از بین رفتن روحیه به اشتراک گذاری رایگان ، خدشه دار شدن توافقات انسانی / اخلاقی و توقف تولید سخت افزار و نرم افزار خواهد شد .
- پذیرفتن این مفاد و تلاش برای پایبندی به آنها ، منجر به افزایش روحیه به اشتراک گذاری رایگان ، ایجاد انگیزه در میان کاربران تازه وارد برای تولید نرم افزار ها و سخت افزار های جدید و به روزرسانی سریعتر محصولات قبلی خواهد شد .
Information
| | با این تفاسیر شما نیز به عنوان یکی از کاربران فعال در زمینه ی تولید نرم افزار ها و سخت افزار های متن باز برای کار هایتان به یک مجوز ( License ) نیاز خواهید داشت .
معمولا کاربران فعال در جنبش متن باز دارای یک مجوز کلی برای فعالیت آموزشی ( مطالبی که در سایت ها یا انجمن ها منتشر میکنند ) و یک مجوز خاص برای فعالیت های نرم افزاری و سخت افزاری ( نرم افزار ها و سخت افزار های که میسازند ) هستند . مجوز کلی معمولا در صفحه ی وب سایت یا وبلاگ شخصی و مجوز خاص معمولا در یک فایل متنی (فایل License.txt یا License.doc یا License.pdf ) به همراه سخت افزار یا نرم افزار منتشر میشود .
با وجود مجوز:
- فعالیت های شما رسمی تر شده و کاربران می فهمند که فعالیت های شما هدفمند است .
- بازنویسی ، باز نشر یا استفاده از مطالب شما مطابق میل شما خواهد بود .
- در صورت سوءاستفاده از مطالب ، امکان پیگیری برای شما وجود خواهد داشت و فرد خاطی دیگر نمیتواند ادعا کند که از شرایط انتشار یا استفاده بی اطلاع بوده است .
- و....
| |
