PDA

توجه ! این یک نسخه آرشیو شده میباشد و در این حالت شما عکسی را مشاهده نمیکنید برای مشاهده کامل متن و عکسها بر روی لینک مقابل کلیک کنید : [آموزش] مجوز یا لیسانس چیست ؟ چرا به مجوز نیاز داریم ؟



1nafar
21-03-2014, 16:59
توافق نامه ئ لیسانس / توافق نامه ئ مجوز /شیوه نامه ئ استفاده / قانون استفاده / پروانه ئ بهره برداری /متن مجوز ؛ یک سند رسمی (قانونی) یا غیر رسمی ( توافقی ) در قالب فیلم ، متن ، صوت و... است که قوانین مربوط به استفاده و تکثیر یک محصول را مشخص می‌کند. در این سند مطالبی در موضوعات زیر وجود داشته و کاربر میتواند بعد از خواندن آن پاسخ سوالاتی که در ادامه هر عنوان آورده شده است را دریافت کند :
0- معرفی محصول ، معرفی شرکت تولید کننده ، معرفی نام ها و علائم تجاری ، معرفی بخش های اصلی محصول :

این محصول چیست ؟
با چه نامی شناخته می شود ؟
چه شرکتی آن را تولید کرده است ؟
این محصول شامل چه بخش های میشود ؟

1-حق انتشار ، توزیع ، واگذاری به افراد دیگر : آیا کاربر مجاز به ایجاد تغییر در کالا یا فروش آن به افراد دیگر میباشد ؟

چند نفر میتوانند به صورت همزمان از این کالا استفاده کنند ؟
آیا برای راه اندازی و استفاده از این کالا به قطعه ، مجوز یا وسیله ی خاص دیگری نیاز است ؟
در صورتی خرابی این قطعه ، مجوز یا وسیله ، آیا امکان باسازی یا بازگردانی آن وجود دارد ؟
شرکت تولید کننده چه نسخه های از این کالا را به بازار عرضه کرده است ؟( در صورتی که کالای فوق یک نرم افزار باشد ، معمولا در سه نسخه ی آزمایشی ، معمولی و حرفه ای به بازار عرضه میشود ) شرایط استفاده از این نسخه ها چیست ؟

2-پشتیبانی و ساپورت فنی :

ایا شرکت تولید کننده در برابر مشکلات ایجاد شده برای کالا پاسخ گو میباشد ؟( کالا درای گارانتی است ؟ )
آیا امکاناتی برای پشتیبانی فنی کاربران در نظر گرفته شده است ؟ ( آیا کالا دارای خدمات پس از فروش است ؟)
آیا شرکت تولید کننده کالا مسئولیت زیان های رسید به کاربر ، ناشی از عدم عملکرد صحیح کالا را می پذیرد ؟ ( برای کالا ضمانت نامه ای وجود دارد ؟ )

3-آثار مشتق شده :
برخی از محصولات نظیر نرم افزار ها میتوانند محتوا یا نرم افزار جدیدی را ایجاد کنند ( مثل نرم افزار ویژوال استدیو ) .

آیا شرکت تولید کننده محصول میتواند ادعایی در مورد محتوای ایجاد شده داشته باشد ؟
محتوای ایجاد شده ، در چه شرایطی باید توزیع و منتشر شود؟
آیا برای محتوای ایجاد شده ، مجوز دیگری وجود دارد یا مجوز کالای اصلی آن را پوشش میدهد ؟

4- مالکیت ایده ، طراحی ، نام ها ،لوگو ها ، الگوریتم ها و... :
در این بخش از مجوز ، ایده ها ، و الگوریتم های موجود در محصول بیان شده و کاربر در جریان آنها قرار میگیرد . معمولا این موارد نزد سازمان های جهانی به صورت قانونی ثبت میشوند تا کسی نتواند از آنها الگو بردای کرده یا از نام ها و لوگو ها سوء استفاده کند ( مثلا ویژوال استدیو یکی از نام های ثبت شده توسط شرکت ماکروسافت است و کسی حق ندارد از این نام برای نرم افزار یا سایر محصولاتش استفاده کند ) .

آیا از ایده ها و الگوریتم های موجود در محصول میتوان برای مقاصد دیگر استفاده کرد ؟
درصورت مثبت بودن پاسخ ، شرایط استفاده چیست ؟
آیا امکان ترجمه یا باز نویسی یا باسازی بخش های مختلف کالا وجود دارد ؟ ( مانند بخش راهنما ، فایل های آموزشی و... در محصولات نرم افزاری )
آیا از این کالا میتوان در یک محصول دیگر استفاده کرد ؟

5-گروه ها یا ناحیه های کاربری :

آیا افراد خاصی حق استفاده از این کالا را دارند ؟
آیا این کالا برای زبان یا نژاد خاصی دارای محدودیت است ؟

6- نوع استفاده :

آیا از محصول مذکور میتوان برای تمامی مقاصد استفاده کرد ؟ ( مثلا از نرم افزار ویژوال استدیو میتوان برای نوشتن نرم افزار های پزشکی استفاده نمود ) ؟
آیا در محصول محدودیت خاصی وجود دارد یا در آینده ایجاد میشود ؟ ( مثلا کامپایلر hitech ( یکی از کامپایلر های معروف برای میکروکنترلر های pic ) تا 2 سال آینده به صورت کامل از سبد محصولات شرکت میکروچیپ حذف میشود و کامپایلر جدید mplab xc جای آن را می گیرد . در این حالت کاربر باید بداند که در دو سال اینده کامپایلری به نام hitech وجود نخواهد داشت . در صورتی که کاربر بخواهد با hitech کار کند ، شرکت میکروچیپ مسئولتی در قبال ابدیت نرم افزار ، رفع مشکلات و ... نخواهد داشت .)
قابلیت اطمینان این کالا چقدر است ؟ به عنوان مثال شرکت IAR ( یکی از تولید کننده گان کامپایلر های میکروکنترلری ) ادعا میکند که کد های خروجی نرم افزار دارای بهینه ترین حالت بوده و در آن باگ یا خطایی وجود ندارد ، ایا این شرکت به صورت رسمی تعهدی در این باره به کاربر میدهد ؟

7- مجوز های مربوط به سایر نرم افزار ها و کتابخانه ها و محصولات استفاده شده در ساختمان این محصول : ممکن است در ساختمان این محصول از یک نرم افزار یا یک محصول دیگر استفاده شده است ، در این حالت توافقنامه نرم افزار یا محصول جانبی به توافق نامه محصول اصلی افزوده میشود .
8- رفع مسولیت :
در این بخش در مورد مواردی که شرکت تولید کننده محصول در قبال آنها مسئولیتی ندارد بحث میشود . استفاده نادرست ( مثل وارد کردن فشار بیش از حد به یک دستگاه پرس ) ، بروز خطا در دستگاه های جانبی ( مثل نوسانات برق ) یا هنگ کردن نرم افزار و بروز خطا در آنها بر اثر ایجاد خطا در ابزار های ویندوز و... . از جمله مورادی هستند که شرکت ها در مورد آنها مسئولتی ندارند . خبرای محصول یا بروز خطا در آن بر اثر این شرایط ممکن است منجر به باطل شدن گارانتی یا ضمانت نامه های ارائه شده شود .

گارانتی دستگاه در چه صورتی باطل میشود ؟
استفاده از این محصول ، در چه کاربرد های ممکن است منجر به ایجاد خطر شود ؟
برای استفاده ایمن از محصول و افزایش کارایی آن چه مواردی باید رعایت شود ؟


موارد بالا ، مجموعه ای قوانین موجود برای محصولات نرم افزاری یا سخت افزاری هستند که از جانب گروه ها ، شرکت ها و افراد مختلفی که در زمینه ی تولید محصولات نرم افزاری و سخت افزاری فعالیت دارند ، وضع میشوند . برای هر محصول ، بسته به طیف کاربران و مکان استفاده ، ممکن از تعداد یا تمامی بند های بالا به عنوان توافق نامه ئ لیسانس استفاده شود .
در صورتی که کاربر تمامی موارد بالا را بپذیرد، میتواند به صورت رایگان ( بدون نیاز به مجوز ) یا با پرداخت هزینه ( برای خرید مجوز ) از محصول استفاده کند . مجوز یا لیسانس میتواند یک کد کاربری ، یک فایل حاوی اطلاعات کاری ، یک قطعه سخت افزاری ، یک توافق اخلاقی یا ... باشد .
با این تفاسیر سخت افزار ها و نرم افزار ها به دو شکل زیر در اختیار کاربران قرار می گیرند :


نرم افزارها و سخت افزار های رایگان یا متن باز : سخت افزار ها و نرم افزار های که استفاده از آنها رایگان است ، قابلیت تغییر در بخش های مختلف آن وجود دارد و.... نرم افزار ها و سخت افزار های که قابلیت ایجاد تغییر آنها وجود نداشته و فقط استفاده از آنها رایگان است
نرم افزار ها و سخت افزار های پولی / متن بسته / تجاری : برای استفاده از این سخت افزار ها و نرم افزار ها ،باید هزینه ی آنها را پرداخت کنید.


در اینجا منظور از سخت افزار متن باز یا سخت افزار آزاد ، سخت افزاری است که نقشه های شماتیک و PCB فیبر های مدار چاپی ، سورس میکروکنترلر ها ، دیتاشیت قطعات و هر چیزی که برای تولید دستگاه به آن نیاز باشد ، به صورت رایگان در دسترس کاربران قرار گرفته و کاربر بتواند به سادگی دستگاه را بسازد و بدون پرداخت هزینه از آن استفاده کند . همچنین منظور از نرم افزار متن باز یا نرم افزار آزاد ، نرم افزاری است که برای استفاده از ان نیازی به پرداخت پول نباشد . آموزش های کاربردی ، مقالات ترجمه شده ، فیلم های تهیه شده برای سخت افزار ها و نرم افزار های رایگان نیز جزئی از سخت افزار ها و نرم افزار های متن باز هستند .
برای خرید نرم افزار ها و سخت افزار های تجاری / پولی ، کاربر باید مبلغی را بابت خرید آنها پرداخت کند . بعد از پرداخت هزینه ی نرم افزار ، شرکت تولید کننده ، یک فایل کامیپوتری یا یک شماره سریال یا یک قطعه سخت افزاری ( قفل سخت افزاری ) به کاربر میدهد که کاربر با استفاده از آن میتواند سخت افزار یا نرم افزار را فعال کرده و از آن استفاده کند . شرکت سازنده معمولا به ازای هر کاربر یک شماره سریال یا فایل لیسانس اختصاصی تهیه میکند تا از استفاده همزمان چند کاربر از نرم افزار جلوگیری کند . در صورت منتشر شدن سخت افزار یا نرم افزار تجاری ، به دلیل اختصاصی بودن شماره سریال یا فایل مجوز آن ، شرکت سازنده به راحتی میفهمد که کدام یک از مشتریانش سخت افزار را به صورت غیر مجاز در اختیار دیگران کاربران قرار داده است .

نمونه های از توافق نامه های ارائه شده برای سخت افزار های متن باز :
TAPR Open Hardware License - Wikipedia, the free encyclopedia (You can see links before reply)
Open-source hardware - Wikipedia, the free encyclopedia (You can see links before reply)


نمونه ای از شرکت های فعال در زمینه سخت افزار های متن باز :
List of open-source hardware projects - Wikipedia, the free encyclopedia (You can see links before reply)
Open design - Wikipedia, the free encyclopedia (You can see links before reply_machine_design_as_compared_to_ope n-source_software)
Open design - Wikipedia, the free encyclopedia (You can see links before reply)
Arduino - پرسش های متداول (You can see links before reply)
نمونه های از توافق نامه های ارائه شده برای نرم افزار های متن باز :
Free and open-source software - Wikipedia, the free encyclopedia (You can see links before reply)
LinuxFund - Wikipedia, the free encyclopedia (You can see links before reply)
چرا به توافق نامه لیسانس نیازمندیم ؟
در جنبش متن باز ، موافقت کاربر با شرایط موجود در توافق نامه ، به عنوان لیسانس ( مجوز ) شناخته میشود ، به بیان ساده تر ، استفاده از نرم افزارها و سخت افزار های متن باز ، تنها به یک مجوز نیاز دارد و این مجوز همان موافقت اخلاقی ، مرامی و انسانی کاربر ، با شرایط درج شده در فایل License.txt یا "صفحه ی کپی رایت " یا "صفحه ی شرایط استفاده " است .
دریافت و استفاده از سخت افزار یا نرم افزار ، به معنی پذیرفتن شرایط موجود در متن توافق نامه میباشد . بعد از پذیرفتن توافق نامه ئ یک نرم افزار یا یک سخت افزار متن باز ، هیچ الزامی بر رعایت کردن مفاد آن وجود نداشته و هیچ مرجع قانونی یا حقوقی ، کاربر را به خاطر عدم رعایت مفاد توافق نامه مورد پیگرد قرار نمیدهد .

عدم رعایت این مفاد ، باعث از بین رفتن روحیه به اشتراک گذاری رایگان ، خدشه دار شدن توافقات انسانی / اخلاقی و توقف تولید سخت افزار و نرم افزار خواهد شد .
پذیرفتن این مفاد و تلاش برای پایبندی به آنها ، منجر به افزایش روحیه به اشتراک گذاری رایگان ، ایجاد انگیزه در میان کاربران تازه وارد برای تولید نرم افزار ها و سخت افزار های جدید و به روزرسانی سریعتر محصولات قبلی خواهد شد .

با این تفاسیر شما نیز به عنوان یکی از کاربران فعال در زمینه ی تولید نرم افزار ها و سخت افزار های متن باز برای کار هایتان به یک مجوز ( License ) نیاز خواهید داشت .
معمولا کاربران فعال در جنبش متن باز دارای یک مجوز کلی برای فعالیت آموزشی ( مطالبی که در سایت ها یا انجمن ها منتشر میکنند ) و یک مجوز خاص برای فعالیت های نرم افزاری و سخت افزاری ( نرم افزار ها و سخت افزار های که میسازند ) هستند . مجوز کلی معمولا در صفحه ی وب سایت یا وبلاگ شخصی و مجوز خاص معمولا در یک فایل متنی (فایل License.txt یا License.doc یا License.pdf ) به همراه سخت افزار یا نرم افزار منتشر میشود .
با وجود مجوز:

فعالیت های شما رسمی تر شده و کاربران می فهمند که فعالیت های شما هدفمند است .
بازنویسی ، باز نشر یا استفاده از مطالب شما مطابق میل شما خواهد بود .
در صورت سوءاستفاده از مطالب ، امکان پیگیری برای شما وجود خواهد داشت و فرد خاطی دیگر نمیتواند ادعا کند که از شرایط انتشار یا استفاده بی اطلاع بوده است .
و....

morteza_rk
22-03-2014, 03:36
مثل همیشه عالی! :wink:

sadeghbakhshi
29-03-2014, 17:19
سلام
با توجه به این که ای لایسنس در سایت های تولید کننده منتشر میشه
آیا جایی هم هست که بشه به صورت جهانی این لایسنس رو ثبت کرد ؟

1nafar
03-04-2014, 01:27
سلام
با توجه به این که ای لایسنس در سایت های تولید کننده منتشر میشه
آیا جایی هم هست که بشه به صورت جهانی این لایسنس رو ثبت کرد ؟
سلام
همون طور که قبلا توضیح داده شد ، مجوز یا لیسانس متنی هست که در اون شرایط استفاده از کالا ( باید ها و نباید ها ) درج شده . امکان ثبت متن مجوز تنها ، به صورت کشوری یا جهانی وجود نداره و کاربر باید مجوز رو در کنار کالا یا محصولش ثبت کنه .
تولید کالا ( نرم افزار یا سخت افزار و آموزش های مربوطه ) در دو دسته زیر انجام میشه :
1- نرم افزار ها و سخت افزار های پولی / متن بسته / تجاری :
برای ثبت مجوز یا لیسانس به صورت جهانی یا کشوری ، شما باید کالای تولیدی رو به نام خودتون ثبت کنید . ثبت کردن کالا میتونه در قالب ثبت یک اختراع یا ثبت یک ایده تجاری یا ثبت یک شرکت یا ... انجام بشه .
در ایران تمامی کار های ذکر شده از طریق سایت زیر قابل انجام هست ( اطلاعات تکمیلی تر در همین سایت وجود داره ) :
پایگاه اطلاع رسانی اداره کل مالکیت صنعتی
(You can see links before reply)
ثبت موراد فوق به صورت جهانی هم امکان پذیره :
اطلاعیه مهم
(You can see links before reply)
بعد از ثبت کالا به صورت قانونی ، ثبت کننده از نظر قانون به عنوان مالک کالا شناخته میشه و میتونه هر گونه سوء استفاده از کالا ( نقض شرایط مجوز ) رو از طریق قانون پیگیری کنه .
مثلا شما یک کتاب نوشتید و اون رو چاپ کردید ، برای چاپ کردن کتاب باید ابتدا کتاب رو به نام خودتون ثبت کنید ( براش شابک بگیرید ) ، در اینجا کتاب میشه کالا ؛ در کنار این کالا میتونید مجوز یا لیسانس هم قرار بدید ، مثلا یک صفحه از کتاب رو اختصاص بدید به شرایط استفاده ( مجوز ) .
یا یک دستگاه رو به عنوان اختراع ثبت کنید و به تولید انبوه بروسونید و چند صفحه از کتابچه ی راهنمای دستگاه رو به مجوز اختصاص بدید .
2-نرم افزارها و سخت افزار های رایگان یا متن باز :
در جنبش متن باز ، هدف اصلی از ارائه ی هرگونه کالا یا خدمات رایگان ، صرفا کمک به دیگران هست ، در صورتی که محدودتی در استفاده از کالا وجود داشته باشه ، دیگه اون کالا متن باز نیست .
در فعالیت های متن باز قرارداد رسمی و قانونی وجود نداره ؛ به دلیل عدم وجود قرارداد قانونی و رسمی ؛ مرجع قانونی یا رسمیی نیز برای ثبت مجوز ها وجود نخواهد داشت :
lwn.net/Articles/61292/
یک مثال :
در آدرس زیر نام مجوز های متن باز آورده شده :
Comparison of free and open-source software licenses - Wikipedia, the free encyclopedia (You can see links before reply)
این مجوز ها توسط گروهی از کاربران تدوین شدن و بعد از رفع ابهامات توسط همون گروه منتشر شده و توسط همون گروه مورد استفاده قرار میگیره .
انجمن ایران میکرو هم دارای چنین مجوزی هست :
اطلاعیه ها - گفت و گوي آزاد (You can see links before reply)
کلیه کاربرانی که قصد دارن از خدمات ایران میکرو استفاده کنن ، باید با موارد آورده شده در متن مجوز موافق بوده و کلیه شرایط رو رعایت کنند ، در زیر بخشی از این مجوز که مربوط به قوانین کپی برداری هست رو مشاهده میکنید :

-کپی برداری از مطالب سایر سایت ها :
در صورتی که کاربران از مطالب سایت های دیگر ( فارسی یا غیر فارسی ) ، مقالات ، کتب چاپی ، پروژه ها و... در کلیه بخش های سایت ایران میکرو استفاده کنند ،حتما باید در انتهای مطلب به سایت مذکور به عنوان منبع اشاره نمایند .
مدیران سایت ایران میکرو کلیه شکایات مربوط به قوانین کپی رایت را پیگیری کرده و کاربر خاطی از انجمن محروم خواهد شد .
قرار دادن نرم افزارها و کلیه محصولاتي آموزشی شامل کتاب ، مجله ، آموزش های مولتی مدیا و... که شامل قانون کپي رايت ايران مي باشند در سایت ممنوع میباشد .
همچنین کلیه نرم افزار های تخصصی خارجی با فرض اینکه کاربران دیگر از آن تنها برای مقاصد آموزشی استفاده میکنند ، در سایت قرار داده میشود .
ایران میکرو با فرض اینکه کاربران می دانند که " استفاده از نرم افزار های کرک شده و نال برای مقاصد تجاری علاوه بر ممنوعیت شرعی و قانونی از نظر اخلاقی نیز کار درستی نمیباشد " نرم افزار را در اختیار آنها قرار میدهد .
-کپی برداری از مطالب سایت ایران میکرو :
کپی رایت کلیه مطالب درج شده در سایت ایران میکرو برای نویسنده ی مطلب محفوظ بوده و انتشار آنها در صورتی مجاز است که به تاپیکی که موضوع از ان کپی شده است ، به عنوان منبع اشاره شده باشد .
کپی برداری از کلیه مطالب موجود در سایت ایران میکرو برای درج در نشریه ها ، کتب چاپی و … در هر صورت غیر مجاز بوده و نیاز به کسب مجوز رسمی نویسنده ی مطلب دارد .
در صورتی که فردی قوانین انجمن رو نقض کنه و بخشی از مطالب انجمن رو در سایت یا وبلاگ دیگه ای درج کنه ، تنها کاری که ما میتونیم انجام بدیم ، محروک کردن کاربر از انجمن یا نهایت ذکر نامش در انجمن به عنوان یک فرد خاطی هست ( آبروی طرف رو ببریم :) ) .
در صورتی که بخواییم از این فرد شکایت کنیم ، اولین چیزی که باید ثابت کنیم ، مالیکت کالا هست ( حتی اگر مطلب برای اولین باز توسط من نوعی در انجمن درج شده باشه ، بازم من نمیتونم ثابت کنم که مالک مطلب هستم ، چون مطلب در جایی به صورت قانونی به نام من ثبت نشده ) .
در صورتی که بخشی از یک کتاب چاپی یا نقشه ی یک دستگاه تجاری در انجمن قرار داده بشه ، صاحب دستگاه یا نویسنده کتاب میتونه از ما و فرد خاطی شکایت کنه و چون برای دستگاهش گواهی اختراع یا مالکیت ایده تجاری یا ... داره یا کتابش در مراجع قانونی ثبت شده ( شابک خورده ) قانون ازش حمایت میکنه .
همون طور که قبلا هم ذکر شد :
در جنبش متن باز ، موافقت کاربر با شرایط موجود در توافق نامه ، به عنوان لیسانس ( مجوز ) شناخته میشود ، به بیان ساده تر ، استفاده از نرم افزارها و سخت افزار های متن باز ، تنها به یک مجوز نیاز دارد و این مجوز همان موافقت اخلاقی ، مرامی و انسانی کاربر ، با شرایط درج شده در فایل License.txt یا "صفحه ی کپی رایت " یا "صفحه ی شرایط استفاده " است .
دریافت و استفاده از سخت افزار یا نرم افزار ، به معنی پذیرفتن شرایط موجود در متن توافق نامه میباشد . بعد از پذیرفتن توافق نامه ئ یک نرم افزار یا یک سخت افزار متن باز ، هیچ الزامی بر رعایت کردن مفاد آن وجود نداشته و هیچ مرجع قانونی یا حقوقی ، کاربر را به خاطر عدم رعایت مفاد توافق نامه مورد پیگرد قرار نمیدهد .

عدم رعایت این مفاد ، باعث از بین رفتن روحیه به اشتراک گذاری رایگان ، خدشه دار شدن توافقات انسانی / اخلاقی و توقف تولید سخت افزار و نرم افزار خواهد شد .
پذیرفتن این مفاد و تلاش برای پایبندی به آنها ، منجر به افزایش روحیه به اشتراک گذاری رایگان ، ایجاد انگیزه در میان کاربران تازه وارد برای تولید نرم افزار ها و سخت افزار های جدید و به روزرسانی سریعتر محصولات قبلی خواهد شد .

مطالب موجود در آدرس زیر رو هم حتما بخونید :
free - What happens to those who break open source license? - Stack Overflow (You can see links before reply)